Pacjent może domagać się zwrotu kosztów leczenia, jeżeli ze względu na długie czekanie na zabieg wykona go za granicą.
Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 16 maja 2006 r. (sygn. C-372/04) mówi, że nie ma znaczenia, że w państwie pacjenta usługi takie świadczone są bezpłatnie. Ten wyrok dotyczył sprawy Yvonne Watts - Brytyjki, której we Francji wszczepiono protezę stawu biodrowego. Ten wyrok może mieć znaczenie także dla chorych z Polski.
Brytyjka zwróciła się do Bedford PCT - swojego oddziału funduszu zdrowia o wydanie formularza E 112. Formularz ten potrzebny jest do złożenia wniosku o wykonanie zabiegu za granicą. Została przebadana przez lekarza, a ten uznał jej przypadek za "rutynowy". Formularza nie dostała, ponieważ stwierdzono, że leczenie to może być wykonane w kraju, "zgodnie z celami rządowego planu zabezpieczenia społecznego". Niestety pacjentka musiałaby rok czekać na operacje. Ze względu na to, ze stan zdrowia Watts pogarszał się, została przebadana raz jeszcze i postanowiono, że będzie poddana operacji za trzy - cztery miesiące.
Chora nie chciała czekać i poddała się operacji we Francji za 3900 funtów. Zażądała zwrotu tych pieniędzy od swojego funduszu zdrowia. Fundusz nie wypłacił tych pieniędzy, a brytyjski sąd oddalił jej skargę, ponieważ stwierdził, że "nie była narażona na nieuzasadnioną zwłokę". Gdy sprawa dotarła do sądu apelacyjnego, to ten wystąpił do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem o zakres stosowania rozporządzenia UE nr 1408/71 w sprawie swobody świadczenia usług.
Trybunał stwierdził, że odmawiając wydania zgody na operację za granicą, fundusz ubezpieczeń zdrowotnych państwa zamieszkania pacjenta musi wykazać, że termin oczekiwania w kraju jest do przyjęcia ze względów medycznych. Trzeba wziąć pod uwagę stan pacjenta, historię choroby, stopień bólu. W przypadku gdy termin jest zbyt długi, zgody nie można odmówić. Jeżeli chory będzie leczony w szpitalu w innym kraju UE, fundusz ubezpieczeń zdrowotnych musi zwrócić mu koszty leczenia.*
*Źródło: Rzeczpospolita z dnia 14 maja 2007 r.